opis seminariów magist

Seminaria magisterskie na I roku studiów drugiego
stopnia rok akad. 2010/11


prof. dr hab. Maria Kłańska

Wort – Bild – Klang [=Słowo – obraz - dźwięk]

Nowa specjalizacja kulturoznawstwo wychodzi naprzeciw zapotrzebowaniu studentów, którzy interesują się kulturą w szerokim pojęciu tego słowa, a także interesują się literaturą, jednak chcieliby popatrzeć na tekst literacki jako na wytwór kultury, porównując go np. z dziełami plastycznymi czy muzycznymi na pokrewny temat.
Co drugi rok przedmiot będzie w gestii głównie Zakładu Literatury Niemieckiej, co drugi –Zakładu Językoznawstwa.
Do kompleksu zagadnień z kulturoznawstwa będą należeć na IV roku studiów poza seminarium magisterskim wykłady z wybranych zagadnień historii kultury niemieckiej (prof. Kłańska lub inne osoby z Zakładu Literatury), z kulturowych aspektów rozwoju języka niemieckiego na przestrzeni dziejów (dr hab. Kaleta lub inne osoby z Zakładu Językoznawstwa), jak również zajęcia opcyjne.
Na roku V będzie to poza sem. mag. komunikacja interkulturowa (wykład) oraz będą to kulturoznawcze zajęcia opcyjne.
W roku akad. 2010/11 specjalizacja będzie w gestii głównie Zakładu Literatury Niemieckiej. Poza wymienionymi zajęciami dr. Daniel Krause będzie przedstawiał wybrane zagadnienia z kultury współczesnej (od r. 1945 po dziś dzień), będą też oferowane opcje m.in. z historii teatru i historii muzyki niemieckiej.

Temat seminarium obejmowałby przede wszystkim interdyscyplinarne związki miedzy literaturą a sztukami plastycznymi wzgl. muzyką, jak również, w miarę potrzeby twórczość pisarzy i poetów, którzy równocześnie wypowiadali się w innych sztukach, ekranizacje czy adaptacje sceniczne utworów literackich, związki sztuki słowa i muzyki w operze czy operetce. Temat obejmuje problematykę analogicznych motywów w dziele literackim a plastycznym czy muzycznym.

Przykładowe tematy:

• Ernst Barlach jako pisarz i jako artysta-rzeźbiarz i grafik

• Brecht a malarze ekspresjoniści

• „Opera za trzy grosze” jako tekst literacki i jako utwór muzyczny

• Sztuka Włoch w liryce Ingeborg Bachmann i Rose Auslaender

• Motywy muzyczne w nowelach Tomasza Manna

• Motyw teatru i postaci aktorów w wybranych utworach H Manna

dr hab. Zofia Berdychowska, prof. UJ
Die Sprache(n) in der Kommunikation. Spezielle Probleme
der ein- und mehrsprachigen Kommunikation mit Blick auf die
Verbindung von Theorie und Praxis
(Język(i) w komunikacji. Specjalne zagadnienia
komunikacji jedno- i wielojęzycznej z perspektywy łączenia
teorii z praktyką)

Tak szeroko sformułowany temat seminarium pozwala każdej zainteresowanej osobie znaleźć odpowiedni zgodny z indywidualnymi zainteresowaniami oraz gotowością podjęcia pracy wymagającej znajomości języka niemieckiego i kompetencji komunikacyjnej, przydatny w życiu zawodowym temat pracy magisterskiej.
W szczególności tematem pracy magisterskiej będą mogły stać się problemy komunikacji jednojęzycznej oraz tłumaczenia jako działania językowego pośredniczącego w komunikacji wielojęzycznej w niżej wymienionych zakresach:
• Teoria i pragmatyka tłumaczenia; zastosowanie w tłumaczeniu współczesnych teorii językoznawczych
• Ekspansje, redukcje i mutacje tekstowe w relacji oryginał – translat
• Asymetrie językowe a tłumaczenie
• Techniki i strategie tłumaczenia
• Identyfikacja i rozwiązywanie problemów translatorycznych
• Termin w tłumaczeniu
• (Między)kulturowe aspekty tłumaczenia
• Analiza procesów komunikacyjnych
• Strategie komunikacyjne
• Identyfikacja i rozwiązywanie problemów komunikacyjnych
• Identyfikacja oraz interpretacja danych językowych:
o Identyfikacja i interpretacja illokucyjna komunikatów
o Identyfikacja wzorców tekstowych – kontrastywnie
o Ekstrakcja wiedzy specjalistycznej z tekstów
o Rekonstrukcja struktury wiedzy specjalistycznej reprezentowanej w tekœcie
o Transformacje semantyczne i syntaktyczne w tekstach specjalistycznych
• Parametry tekstu; mechanizmy tekstotwórcze; tekst multimedialny; dyskurs
• Strategiczne modele rozumienia tekstów
• Termin w tekście i w dyskursie
• Zastosowania technologii informatycznych do rozwijania wartości, wiedzy i umiejętności potrzebnych do skutecznego działania komunikacyjnego / pośredniczącego w komunikacji na rynku międzynarodowym:
o Zastosowanie technologii informatycznych w przekładzie
o Internet jako przestrzeń poszukiwania informacji: językowe i słownikowe bazy danych; korpusy pełnotekstowe; słowniki;
o Techniki i sposoby przygotowania i wykorzystania materiałów do (samo)kształcenia kompetencji komunikacyjnej
o Techniki i sposoby przygotowania i wykorzystania materiałów do (samo)kształcenia kompetencji tłumaczeniowej
Celem seminarium magisterskiego jest przygotowanie merytoryczne i warsztatowe do napisania pracy magisterskiej. Treści i umiejętnoœci przekazywane na seminarium obejmują:
• zapoznanie z głównymi koncepcjami teoretycznymi oraz z podstawowymi narzędziami badawczymi z zakresu komunikacji językowej i tłumaczenia tekstów nieliterackich / formatów multimedialnych,
• korzystanie z metodologii językoznawczej / przekładoznawczej
• określanie zadania badawczego, planowanie sposobu jego rozwiązania oraz formułowanie pytań badawczych / tez,
• wyszukiwanie i korzystanie w sposób twórczy z adekwatnej bibliografii ,
• stosowanie poznanych narzędzi w analizie oraz przedstawianie jej wyników w syntetycznych wnioskach,
• przedstawianie analizy oraz jej wyników w formie pisemnej w sposób spójny i logiczny,
• konstruowanie bibliografii, stosowanie odsyłaczy bibliograficznych, przypisów,
• spójne i logiczne redagowanie całości tekstu
• obronę tez zawartych w pracy - przygotowanie do egzaminu magisterskiego

Forma i warunki zaliczenia seminarium magisterskiego:
• ocenianie ciągłe na podstawie: udziału w dyskusjach nt. zadanych tekstów, referowanie wybranych tematów, referowanie wyników własnych badań, przedstawianie zastosowanej metodologii
• zaliczenie po 1 semestrze: przedstawienie roboczego konspektu i bibliografii pracy magisterskiej
• zaliczenie po 2 semestrze: przedstawienie do oceny jednego rozdziału pracy magisterskiej
• zaliczenie po 3 semestrze: przedstawienie redakcji co najmniej 50% pracy magisterskiej
• zaliczenie po 4 semestrze: przyjęcie zredagowanej pracy magisterskiej

Specjalizacja magisterska do seminarium: dr Agieszka Vogelgesang-Doncer
Makro- i mikrostruktury wybranych typów tekstów w języku niemieckim
i polskim


dr hab. Antoni Dębski, prof. UJ

Językoznawstwo stosowane: translatoryka, glottodydaktyka

Zakres tematyczny seminarium będzie ściśle skoordynowany z wykładami/konwersatoriami na I roku, prowadzonymi przez A. Debskiego i A. Kubiczek.
W pierwszym etapie zajmę się metodologią i warsztatem tworzenia pracy magisterskiej: korzystaniem z literatury przedmiotu, konwencją tekstu naukowego itd.
Następnie omówię szczegółowo standardowy plan pracy magisterskiej:
1. Cel badawczy
2. Stan badań w wybranym obszarze
3. Opis korpusu badań
4. Kryteria analizy korpusu
5. Wnioski z analizy
6. Wynik naukowy pracy
7. Przypisy
8. Spis literatury
W zakresie translatoryki proponuję trzy typy pracy:
1. Analiza porównawcza tekstu wyjściowego i jego tłumaczenia na język drugi
2. Tłumaczenie własne z komentarzem
3. Analiza wybranego problemu translatorycznego zaobserwowanego w tekście: np. gramatycznego, leksykalnego, pragmatycznego czy tez kulturowego.

W zakresie glottodydaktyki proponuję analizę krytyczną wybranej teorii nauczania języków obcych (lingwistycznej, psychologicznej, dydaktycznej itp.) wraz z analizą możliwości jej transformacji na praktyczne reguły metodyki.
Możliwe są też prace analizujące wybrany problem glottodydaktyczny w świetle różnych teorii glottodydaktycznych


dr Jacek Barański

Komparative Linguistik Deutsch-Polnisch.
Sprachsystematische und textbezogene Unterschiede

Kontrastiver Vergleich beider Sprachsysteme unter morphologischem, syntaktischem, semantischem und textbezogenem Aspekt. Sprachesystematische Unterschiede und ihre Auswirkungen bei der bilingualen Übersetzung Deutsch-Polnisch und Polnisch-Deutsch.

Specjalizacja magisterska: dr Jacek Barański
Systembezogene Unterschiede Deutsch-Polnisch und ihre Relevanz für den Übersetzungsprozess

dr Anna Kluba

Angst, Schmerz, Tod als körperliche und metaphysische Erfahrung (vor allem 19. und 20.Jh)

Wszechobecność lęku i strachu, różne oblicza, przejawy i aspekty oraz sposoby literackiego przedstawienia i okiełznania strachu stanowią główną problematykę seminarium. Czyli strach w ujęciu psychologicznym i religijnym, strach indywidualny i zbiorowy, lęk egzystencjonalny i irracjonalny, oswajanie i demonizowanie strachu, lęków, fobii, fascynacja śmiercią, ale również strach przed cierpieniem i bólem, pytanie o sens cierpienia (ekspiacja czy represja) Te zagadnienia obecne w literaturze wszystkich epok, pojmowane i przedstawiane na rozmaite sposoby, uwikłane w ideologie, koncepcje estetyczne i determinowane wydarzeniami historycznymi omówione zostaną przede wszystkim w oparciu o materiał literacki, m.in. utwory E.T.A. Hoffmanna, G. Hauptmanna, A. Schnitzlera, H. von Hofmannsthala, F. Kafki, T. Manna, S. Andresa, I. Aichinger, F. Dürrenmatta.

Specjalizacja magisterska: dr Agnieszka Palej Vom Passionenspiel zum Stationendrama – Geschichte des deutschsprachigen Dramas


dr Daniel Krause

Randfiguren, Außenseiter, Einzelgänger

Es soll sich um solche modernen Autoren handeln, deren Schaffen literarischen Strömungen nicht zugerodnet werden kann. Die Reihe dieser Dichter kann als bekanntensten Fall Kafka einschließen, soll aber auch jene berücksichtigen, die aufgrund ihrer Eigenart in Vergessenheit geraten sind. Eine unvollständige Liste würde Oskar Panizza nennen, Hugo Ball, Robert Walser, Hans Henny Jahnn, Walter Serner, Wolfgang Koeppen, Ernst Meister.
Vorschläge der Teilnehmer sind selbstverständlich willkommen.
Technischen Fragen (Gliederung, Argumentationsweise etc.) soll besondere Aufmerksamkeit gewidmet werden.

Specjalizacja magisterska: dr Jadwiga Kita-Huber
Die neuesten Romantheorien